Lehçe öğren kategorisindeki eğitici yazılarıma devam ediyorum ve şimdi sırada, Polonya halkının en çok kullandığı Lehçe kelimeler var. Günlük Lehçe konuşmalarınız sırasında Polonyalıların konuşma biçimlerine dikkat ederseniz eğer, belli başlı Lehçe kelimeler’i cümle başında, ortasında ya da sonunda mutlaka kullandıklarına şahit olursunuz.

Biraz da olsa Lehçe biliyorsanız, sıkça kullanılan bu Lehçe kelimelerin ne anlama geldiklerini az çok kestirebilirsiniz. Lehçe öğrenmek isteyenler ya da daha önce bu Lehçe kelimeler ile karşılaşmamış olanlar için hazırladığım bu yazı, umarım günlük Lehçe diyaloglarınızda işinizi kolaylaştıracaktır. Ayrıca Lehçe Nasıl Bir Dil ve Nasıl Öğrenilir başlıklı makalemizi de inceleyebilirsiniz.

En Çok Kullanılan Lehçe Kelimeler

1. Masakra | Tragedia 

Polonya’da en çok karşılaşacağınız Lehçe kelimeler arasında ilk sırada “Masakra” ve “Tragedia” var. Türkçe karşılığını “Çok kötü” ya da “Felaket” olarak tercüme etmeniz mümkün.

Bu Lehçe kelimeleri bir örnekle açıklamak gerekirse; “Wroclaw’dan Varşova’ya tren bileti almak için vezneye gidiyorsunuz, ancak treninizin kalkmasına dakikalar kalmış. Üstelik biletinizi hazırlayan çalışan ise işini ağırdan alıyor. Biletinizi size teslim ederken ise, ” Şimdi acele etmelisiniz, yoksa treni kaçırmanız bir felaket (Masakra) olacaktır…“

2. Bo Tak 

En çok kullanlıan Lehçe kelimeler arasında, insanı en sinir eden kelimelerden bir tanesidir “Bo Tak“. Türkçe’de “Çünkü Evet” anlamında kullanılan bu Lehçe kelime, birine verecek cevabınızın olmadığı ya da sorulan soruya isteksizce cevap vermek istediğinizde oldukça işe yarar.

Özellikle de çocukların “Neden odamı temizlemeliyim?” gibi beyin yakan soruları karşısında, “Çünkü (Bo Tak)” şeklinde çekinmeden kullanabileceğiniz kısaca bir cevabınız var artık 🙂

3. No Ba 

En sık kullanılan Lehçe kelimeler arasında, hafiften argoya kaçan ve günlük hayatta çok sık bir şekilde duyabileceğiniz kelimelerden bir diğeri ise “No Ba“dır.

Türkçe’de “Doğruyu Söylemek Gerekirse” ya da “Harbiden” gibi, yaptığınız ya da söylediğiniz bir şeyin gerçek olduğunu vurgulayabilirsiniz. Alay ettiğinizi göstermek için de kullanabileceğiniz bu Lehçe kelime, aynı zamanda “Hadi Canım…” ya da “Yapma Ya…” gibi bir anlama gelir. Bir örnek vermek gerekir ise; “Bu yemeklerin hepsini sen mi yaptın?” “Ne sandın (No Ba)” 🙂

4. No 

Bu kısacık Lehçe kelime, birçok anlama sahip. İngilizce’de “Hayır” anlamına gelse de, Lehçe dilinde “Evet” anlamına gelir! “Sinemaya gidelim mi?” “Eveeettt (Noooooo)” ya da “Beni anlıyor musun?” “Evet, tabi ki (No)“

Karşınızdaki kişinin dediklerini iyi bir şekilde anladığınızı belirtmek için “No No No” şeklinde birkaç kere kullanabilirsiniz.

Karşınızdaki kişiye siteminizi gösterebilmek için de sıkça kullanabilirsiniz. “Bakkala git 2 ekmek al” “Off peki tamam (No to dobrze noo)” 🙂

5. No Co Ty 

Sırada, sıkça kullanılan Lehçe kelimeler arasında önemli bir yere sahip olan “No Co Ty” var. Genel kullanımında “Abartma” gibi bir anlama sahiptir. Örnek; “Bütün gün yataktan çıkamadım, çok hastayım” “Abartma yahu (No Co Ty), sadece bir baş ağrısı için mi yataktan çıkamadın?“

Bir diğer sık kullanılan durum ise “Şaşırmak” ya da “Şok Olmak” şeklindedir. “Kız arkadaşım bana evlenme teklif etti!” “Neeyy, nasıl olur? (No Co Ty)“

6. Jak Nie Jak Tak 

En çok kullanılan Lehçe kelimeler arasında açıklaması en zor olanı da “Jak Nie Jak Tak” Tam Türkçe karşılığı “Nasıl Mümkün Değil?” şeklinde çevirmek yanlış olmaz sanırım.

Daha çok kendi kendinizi motive etmek için kullanabileceğiniz bu cümleyi bir örnekle açıklamak gerekirse; saatlerce uğraştığınız ve en sonunda da çözme konusunda vazgeçme noktasına geldiğiniz bir matematik problemini düşünün. Vazgeçmeden önce ise “Hadi, bunu yapabilirsin (Jak Nie Jak Tak)” şeklinde kendinizi motive edecek bir cümle sarf edebilirsiniz.

Başka bir örnek ise, eşiniz “Kavanozun kapağını açamıyorum” şeklinde söylenerek sizin yanınıza geliyor. Bu durumda sizin cevabınız “Nasıl açılmıyor, açılmaz olur mu? (Jak Nie Jak Tak)” şeklinde olabilir. 🙂

7. Spoko | Wporzo 

• Spokojnie ==> Spoko (Tamam, Sakin)
• porządku ==> Wporzo (Tamam, Peki)

“Spoko” ve “Wporzo“, Türkçe’de “Tamam” “Pekala” “Sakin” gibi anlamlarda kullanılır. “Günün nasıl geçti?” “Sakin, normal (Spoko)” Özellikle Spoko, günlük Lehçe kelimeler arasında en çok kullanılanı diyebilirim.

“Sınavın nasıl geçti?” “Fena değil (Spoko)“

“Yarın geleceksin değil mi?” “Merak etme (Spoko)“

8. No Nie 

Lehçe kelimeler arasında daha az sıklıkta duyduğum “No Nie” özellikle kötü bir durum karşısında “Off Hayır, Olamaz” gibi bir anlama sahip. Örnekle açıklamak gerekir ise; Ev’de bulaşıklar birikmiş ve eşiniz size “Off hayır (No Nie), yine mi bulaşıkları yıkamadın?” şeklinde çıkışabilir.

“Off hayır (No Nie), evin anahtarlarını kaybetmişim…“

9. Won | Precz | Spadaj 

Esasında Polonya halkı, günlük yaşamlarında oldukça fazla küfür kullanır. Bu küfürlerden en kibar olanları ise “Won” “Precz” ve “Spadaj” diyebilirim. Aralarında en çok “Spadaj“a tanık olabilirsiniz. Türkçe karşılığı ise “Yürü git” ya da “Kaybol” şeklindedir.

“Bana arabanı vermek ister misin? “Hayatta olmaz, Kaybol git (Spadaj)“

En çok merak edilen bir diğer konu ise Lehçe küfürler ve bu konudaki oldukça detaylı makalemizi de inceleyebilirsiniz.

10. Ojej | Ojejku 

En sık kullanılan Lehçe kelimeler’den sonuncusu ise, “Panik” “Şaşırma” “Çaresizlik” ya da “Çok Etkilenme” gibi durumlarda kadınların daha çok kullandığı bir kelimedir ve “Oyey” şeklinde okunur. Örneğin bir arkadaşınız, çok acı bir haber verdiğinde “Bu nasıl olur (Ojej)” şeklinde bir tepki verebilirsiniz.

“Aman Allahım (Ojejku), bu ne kadar da tatlı bir çocuk” ya da “Off (Ojej), eve hırsız girmiş” gibi düşünebilirsiniz.

Lehçe öğrenmek isteyenler için elimden geldiğince detaylı bir şekilde açıklamaya çalıştığım Polonya’da en çok kullanılan Lehçe kelimeler, umarım günlük hayatınızda sizlere yardımcı olacaktır…