Ali Ufki yani Polonya kimliğiyle Wojciech Bobowski. Kendisi Lehistan topraklarında dünyaya gelmiş çok yönlü bir insandır. Osmanlı topraklarına esir olarak geldi ardından İstanbul’a gönderildi. Daha sonra kendisini Enderun mektebine aldılar. Ali Ufki ismini ise Müslüman olduktan sonra aldı.
Ali Ufki’yle ilgili biraz araştırma yaparsanız göreceksiniz ki (neyse ki biz sizin için araştırdık:) ) kendisi tercüman, öğretmen, müzisyen, bestekar hem de bir yazardır… Ali Ufki Lehçenin yanı sıra Türkçe, Arapça, Fransızca, Almanca, Yunanca, İbranice, İtalyanca ve Latin dilleriyle birlikte 16 dil bilmekteydi. Bu özellikleriyle kendisini Osmanlı devletinde Divan-ı Hümayun’da tercüman olmaya kadar yükseltti. Esir olarak geldiği topraklarda azat edildi hatta “Bey” unvanını aldı. Ali Ufki bunlarla da yetinmedi. Lisanlarıyla kültürünü beslediği gibi müzikle de ruhunu besledi ve çeşitli Türk sazlarını çalmayı öğrendi. Bunların arasında en iyi Santur çalgısını çalıyordu hatta kendisi Santur çalmakta profesyoneldi.
Ali Ufki ile ilgili ilginç bilgilere gelirsek;
- Kitab-ı Mukaddes’i Türkçeye çevirmiştir.
- Kitâb-ı Mukaddes’in Mezmurlar kısmını Osmanlı Türkçesine çevirmiş ve melodilerini de Türk musikisine adapte etmeye çalışmıştır. 1665 yılında yayımlanmıştır.
- 1666 yılında Osmanlı Türkçesi ile ilgili bir gramer kitabı yayımlamıştır.
- Eserlerinde daima kendisinden Ali Ufki Bey olarak bahsetmiştir.
- Hacca gitmiştir.
- Ali Ufki Bey III. Murat’a ait olduğu öne sürülen ve bir sabah namazına kalkamadığından nefsini terbiye için yazdığı “UYAN EY GÖZLERİM GAFLETTEN UYAN” şarkı sözleriyle ile başlayan eserini de bestelemiştir.
Ali Ufki ile ilgili son cümlelerime gelecek olursak kendisi beni çok etkileyen bir karakter oldu. Ona hayran olmamak elde değil çünkü esir olarak geldiği bir yerde hayata küsmeden, isyan etmeden elde ettiği başarılar benim ufkumu genişletti. Anladım ki insanın kendisini geliştirmesi gerçekten önemli ve aslında mutlu olduğunuz şeyleri yapabiliyorsanız siz aslında zaten özgürsünüz ve bir yere değil her yere aitsiniz. Ali Ufki’nin sizi de etkilemesi dileklerimle…
Yazar: Melisa Doğan
Kaynaklar: Ümitcan Ekincioğlu
Kaynaklar:
