Polonya’da yaşayanların büyük bir coşkuyla beklediği Noel, sadece resmi tarih aralığında değil, Aralık ayı boyunca tüm ülkede etkili oluyor. Hatta öyle ki, hazırlıklara Kasım ayında dahi başlayanlar oluyor. Bazı bölgelere göre değişiklik göstermesine rağmen, genel olarak şehir meydanları adeta bir görsel şölen olarak aydınlatılmakla kalmıyor, evlerin bahçeleri veya balkonlar da ışıklandırılıyor. Mutfaklar, Noel Arifesinde yenecek olan yemeklerin malzemeleriyle doluyor. Etler hazırlanıyor, mantarlar çoktan kurutulmuş oluyor. Hediyeler alınıyor.
Polonyalılar için Noel demek; huzur, sadelik ve umut demek. İnsanların ruhunu yenilemesi, yeniden doğması demek. Polonya’da yaşayan yabancılar olarak bu kutsal ve önemli günlerde sıklıkla duyduğumuz ve bilmemiz gereken bazı kavramlar ve isimler vardır. Gelin bunların lehçe karşılığını öğrenelim:
Noel
Święta – Bayram/tatil
Boże Narodzenie – Noel
Wesołych Świąt! – Mutlu Noeller!
Święta Bożego – Yılbaşı tatili
Wigilia Bożego Narodzenia – Noel Arifesi (24 Aralık)
Kolędy – Noel şarkıları/ilahileri
Pasterka – Gece yarısı ayini/Çoban ayini
Pierwsza gwiazdka na niebie – Gökyüzündeki ilk yıldız
Noel Ağacı
Her ne kadar geleneksel anlayışa göre Noel ağacının 23 Aralık’ta evlere konması ve süslenmesi gerekiyor olsa da, günümüzde bir sektör haline gelmiş olması sebebiyle daha erken tarihlerde de evlerde kuruluyor.
Choinka – Noel ağacı
Bombki – Yılbaşı ağacı topu
Lampki – Lamba/Işık
Prezent – Hediye
Noel Arifesi Yemeği
Tradycyjne potrawy – Geleneksel yemekler
Opłatek – Kutsal gofret
Pierogi z kapustą i grzybami – Lahanalı veya mantarlı Pierogi
Uszka – Küçük kulaklar olarak isimlendirebileceğimiz bir çeşit geleneksel yemek
Ryba karp – Sazan balığı
Barszcz – Pancar çorbası
Makowiec – Haşhaşlı kek
Kompot z suszonych owoców – Kuru meyvelerle hazırlanmış komposto
Smacznego (Afiyet Olsun)!
