Polonya geleneğinde Noel çok önemli bir yer tutmaktadır.
Noel Arifesi – Noel Arifesi’nde özel bir atmosfer hüküm sürer (Polonya’da buna Wigilia denir). Tüm ritüellerin, geleneklerin ve inançların çoğu bu günde gerçekleşmektedir. Noel Arifesi, Polonya’daki aile ile vakit geçirmek için en ideal günlerden birisidir. Bir evin aurasını, şenlikli bir ortama dönüştürür.
Zarif bir Noel ağacı, ana dekorasyonlardan birisidir. Noel ağaçlarının alt kısmına yerleştirilen kırmızı renkteki süsler aileyi ve ailenin birliğini temsil eder. Ağacı süsleyen renkli ışıklandırmalar ise kötü enerjinin uzaklaşmasını temsil etmektedir. Ancak bu en yeni Noel geleneklerinden biridir. İlk Noel ağaçları 19. yüzyılda Polonya’da, özellikle Alman evlerinde ve Evanjelik inancına sahip kasaba halkının evlerinde – Almanya’dan gelen göçmenlerde ortaya çıktı. Yavaş yavaş, Noel için bir Noel ağacı süsleme geleneği, Tipik Polonya’ya yayıldı. Daha önce, tatillerde Polonya evleri sadece iğne yapraklı ağaçların dallarıyla süslenirdi.
Polonya Noel Geleneği Tarihi:
Polonya’da uzun zaman önce, Noel Arifesi, gelecek yılın tamamının nasıl geçeceğini önceden belirleyen bir gün olarak kabul edildi. Bu yüzden aile üyeleri ve yakınları tam bir barış ve uyum içinde yaşamak, kimseyi üzmemek, dikkat ve saygı konularında daha özenli davranıyorlardı.
Noel masasını hazırlanma geleneği bugüne kadar devam etti. Tüm çocukların ev ödevlerini Noel Arifesinin en önemli anı olan akşam yemeğinden önce tamamlanması gerekiyordu. Noel yemeğinin başlangıcının işareti, gökyüzündeki ilk yıldızın ortaya çıkmasıdır. Yemekten önce, İsa’nın doğumuyla ilgili İncil’den bir kısım okunur, sonra herkes birbiriyle bir kağıt parçası paylaşır (un ve sudan yapılmış yenilebilir bir kağıt) – Bu kağıdın birlik, sevgi, dostluk ve barışın bir işareti olarak kutsanmış bir kağıt olduğunu düşünürler. Herkes birbirinin kağıdından bir parça koparır ve yer daha sonra birbirlerine sağlık, mutluluk ve refah dilerler.
Noel masası:
Akşam olarak da adlandırılan Polonya yemeğinde, yalnızca deniz ürünleri ve sebze yemeklerine yer verilmektedir. Noel yemeğinde kesinlikle kırmızı et ve tavuk eti tüketilmemektedir. Ayrıca bir yılda 12 ay olması sebebiyle masada tam olarak 12 çeşit yemek olması gerekmektedir. Bununla beraber masada ne kadar çok çeşit yemek olursa, gelecek yıl hayatın o kadar tatmin edici, eğlenceli ve zengin olacağına dair bir inanç vardır. Polonya’da şenlikli bir akşam yemeği sırasında servis edilen eski Polonya yemekleri arasında rendelenmiş haşhaş, buğday ve baldan yapılan kutia bulunur. Noel arifesinde masada bu büyülü yemeğin varlığı, ölmüş atalarının ruhlarıyla birlik içerisinde olma ayininin simgesidir.
Tahıl demetleri, saman veya saman demetleri de Noel dekorasyonunun bir unsurudur. Eski inanışa göre bu ögeler, iyi bir hasat, evde refah anlamlarına gelmektedir.
Bazı ailelerde masa örtüsünün altına para koymak ve Noel arifesinde akşam yemeğinden sonra bir cüzdana balık pulları veya kemikleri koymak gelenekseldir. Bütün bunlar, gelecek yıl aileye zenginlik ve refah sağlar anlamlarına gelmektedir.
Ayrıca Noelde masaya boş bir servis daha açılır. Bu boş servis aniden gelebilecek bir misafir için düşünülmüştür. Boş bir tabak aynı zamanda artık aramızda olmayan sevdiklerimizin de hatırasıdır.
Noel masalarının dekorunda çam ağaçlarından parçalar da alır. Bu da Polonya gelenklerine göre Yaşamı temsil etmektedir.
Tabakların yanlarına koyulmuş ceviz taneleri ise güçlü olmayı ve refahlığı temsil etmektedir. Bunlarla beraber masada elma da bulunur. Elma İncil’deki yasak meyveyi, güzelliği ve sağlığı temsil eder.
Symbol of Polish Christmas tradition
